Mengapakah sistem kewangan masa lalu dianggap gagal?

Wang terus dianggap bernilai kerana semua orang tahu bahawa ia akan diterima sebagai satu bentuk pembayaran. Walau bagaimanapun, sepanjang kewujudannya dalam sejarah, penggunaan dan bentuk wang telah berubah. Walaupun beberapa bentuk wang telah dilupakan sama sekali, terdapat juga bentuk wang yang masih digunakan sehingga hari ini.

Teruskan membaca untuk mengetahui faktor kejayaan, serta kegagalan beberapa pendahulu kepada wang yang kita gunakan hari ini.

Sistem Barter

Apakah itu sistem barter?

Wang telah menjadi sebahagian daripada sejarah manusia sejak beribu-ribu tahun lalu. Namun, sebelum wang digunakan, sistem barter (tukar barang) telah wujud. Malah hari ini, masih terdapat beberapa tempat di dunia, dan aspek kehidupan harian yang masih menggunakan sistem barter sebagai sebahagian kaedah pertukaran wang.

Mengapakah sistem barter gagal?

Dalam dunia yang semakin digital, pertukaran secara barter menjadi lebih jarang kerana peluang untuk berdagang dengan cara tersebut telah menjadi semakin terhad. Satu lagi kelemahan perdagangan berasaskan barter ialah masalah dua kehendak berkebetulan.

Masalah ini timbul kerana sukarnya bagi pembeli dan penjual individu untuk mempunyai barang yang tepat tersedia, untuk dijual sebagai pertukaran untuk barang yang mereka mahukan. Untuk menjayakan sesuatu pertukaran, kedua-dua pihak yang berdagang hendaklah mempunyai kemahuan untuk membeli barang yang dijual oleh pihak lain – dan perkara itu tidak selazim yang kita sangkakan. Wang dicipta untuk menyediakan sejenis barangan yang semua orang sanggup tukarkan, untuk membolehkan urus niaga dijalankan tanpa memerlukan perdebatan atau kompromi antara pihak.

Syiling ke Kertas

Apakah itu syiling?

Walaupun penggunaan syiling emas dan perak bermula pada 700 SM di Lydia (Turki) dan kekal popular selama hampir satu abad, penggunaannya berkurang dari masa ke masa kerana ia tidak dapat mencapai dua ciri utama instrumen simpanan nilai yang tahan lama: kebolehbahagian (keupayaan untuk dipecahkan dan dibahagikan dengan mudah kepada jumlah yang lebih kecil), dan mudah alih (kemudahan untuk mengangkut atau mengalihkannya). 

Mengapakah syiling gagal?

Dengan perdagangan yang semakin berkembang pesat di seluruh dunia, dan dalam jumlah yang semakin besar, bank-bank mula mengeluarkan wang kertas supaya pelanggan tidak perlu membawa duit syiling dalam kuantiti yang banyak. Wang kertas ini boleh ditukar dengan sejumlah syiling emas atau perak yang telah dipersetujui, dan boleh digunakan untuk membeli barangan dan perkhidmatan yang berbeza, sama seperti cara kita menggunakan wang hari ini. Perbezaan utama ialah nota ini diberikan oleh bank serta institusi swasta, dan bukannya kerajaan pusat.

Piawai Emas

Apakah itu piawai emas?

Piawai emas ialah sistem kewangan yang pernah berjaya yang mana mata wang atau wang kertas sesebuah negara mempunyai nilai yang terikat secara langsung kepada emas.

Pada awal abad ke-18, komitmen piawai emas telah dibentuk yang mengarahkan negara-negara yang mengambil bahagian untuk menetapkan harga matawang mereka kepada sejumlah emas tertentu. Wang negara kemudiannya akan ditukar kepada emas pada harga yang dipersetujui tersebut.

Bersetuju untuk menerima Piawai Emas menjamin bahawa kerajaan akan menebus sebarang wang kertas dengan emas yang sama nilainya. Ia langkah yang positif, kerana urus niaga kini boleh dilakukan tanpa memerlukan jongkong emas dan syiling yang berat. Jadi, di manakah silapnya?

Mengapakah piawai emas gagal?

Emas kekal sebagai kelas aset yang unik (kumpulan pelaburan dengan ciri-ciri yang sama) kerana ia mempunyai kesan yang besar terhadap bekalan dan permintaannya sendiri. Sebagai contoh, Piawai Emas pada asalnya ditetapkan pada harga $20.67. Namun, harga ini turun setiap kali pelombong menemui deposit emas baharu yang besar. Perkara ini membawa kepada penubuhan Rizab Persekutuan pada tahun 1913, sebagai usaha untuk menstabilkan emas dan mata wang yang terikat kepada harganya.

Sebelum ini berpeluang untuk menjadi stabil, ketibaan Perang Dunia Pertama telah meningkatkan inflasi dengan tinggi dan menjatuhkan piawai emas. Pada ambang Kemelesetan Besar pada tahun 1933, Roosevelt, Presiden AS ketika itu, memiliknegarakan emas yang dimiliki oleh rakyat negaranya.

Walau bagaimanapun, Perang Dunia Pertama meletus sebelum rancangan beliau dapat dilaksanakan sepenuhnya. Peperangan tersebut telah meningkatkan tekanan inflasi dan secara beransur-ansur, piawai emas mula gagal, sehingga pada tahun 1933 (pada ambang Kemelesetan Besar) Presiden AS, Roosevelt, memiliknegarakan emas yang dimiliki oleh rakyat negaranya. Piawai emas tiada lagi dan menggantikan tempatnya, sistem Bretton Woods diperkenalkan untuk membantu negara-negara menyelesaikan hutang antarabangsa mereka dalam dolar AS.

Akhirnya, kekurangan Emas bermakna ia bukan lagi pilihan terbaik untuk menjamin jumlah wang yang lebih besar apabila diperlukan, dalam kes ini semasa perang. Pada Ogos 1971, Nixon, Presiden AS ketika itu, mengumumkan bahawa AS tidak lagi akan menebus mata wang untuk emas, dan Piawai Emas ditinggalkan sepenuhnya.

Walaupun tahun 1971 menandakan penamatan rasminya, pengenalan wang kertas daripada syiling emas yang disebutkan di atas sudah menunjukkan kelemahan kerana emas tidak mempunyai fleksibiliti yang sama, dan ciri itu menjadi semakin penting dengan kemajuan dan perubahan dunia kewangan.

Walaupun tidak lagi menjadi piawai, emas terus memainkan peranan penting dalam dunia hari ini sebagai aset kewangan yang digunakan oleh bank untuk melindungi diri daripada kerugian, dan ia juga menunjukkan kesihatan sesebuah ekonomi.